Γιορτάζουν σήμερα, οι αρχάγγελοι Μιχαήλ, Γαβριήλ και Ραφαήλ και χαίρονται οι Ουρανοί. Το διαλαλούν, οι χαρμόσυνες καμπάνες των Εκκλησιών και η πολυπληθής παρουσία, των ευλαβών προσκυνητών. Γιορτάζει και το ορεινό χωριό Ασφενδιού, τον προστάτη του τον Ασώματο Αρχάγγελο Μιχαήλ, στην ιστορική Εκκλησιά, το πολύτιμο κόσμημα όλου του χωριού. Ακουμπισμένο νωχελικά, πάνω στην αγκαλιά του βουνού Δίκαιος, σε αυτόν τον πανύψηλο άρχοντα, που όλα τα βλέπει και όλα τα καταγράφει, βρίσκεται το πανέμορφο χωριό Ασφενδιού.
Στις 8 Νοέμβριου φτάνει η ξεχωριστή γιορτή, των Αρχαγγέλων Ασωμάτων Ασφενδιού. Κάθε χρόνο από την παραμονή η ιστορική Εκκλησία, καύχημα του χωριού, πλημμύριζε από πιστούς, που ανηφόριζαν ως το ερειπωμένο Ασφενδιού, για να ανάψουν ένα κεράκι στη χάρη του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Μέγας ο πανηγυρικός Εσπερινός, με προεξάρχοντα τον εκάστοτε Μητροπολίτη και σχεδόν σύσσωμο τον κλήρο, με τους ψαλμωδούς, να συμμετέχουν στην κατανυκτική ατμόσφαιρα. Η ολόσωμη θαυματουργή εικόνα, του Ψυχοπομπού Αρχαγγέλου Μιχαήλ, ακούει τις προσευχές, τα τάματα, τις ικεσίες και τα κρυφά παρακάλια, κάθε πονεμένου, κάθε πιστού, που ευλαβικά την προσκυνάει. ‘Ο εν κακοίς γηράσας και αμετανόητος’, λέει η επιγραφή γεμάτη νόημα. Και όταν ο Μέγας Εσπερινός τελειώνει, αρχίζει η κοσμική γιορτή.
Συνήθως, στον ευρύχωρο αυλόγυρο της Εκκλησιάς, γίνονταν ένα ξεχωριστό παραδοσιακό πανηγύρι. Όλοι οι προσκυνητές έμεναν για να διασκεδάσουν και να γιορτάσουν εκείνη την ξεχωριστή ημέρα. Φόραγαν οι κυρίες τα πλουμιστά τους ρούχα, φορτώνονταν και με τα χρυσαφικά του αρραβώνα και του γάμου τους και έπαιρναν μέρος, με τη συνοδεία του αφέντη και κύρη τους, στο ετήσιο γλέντι.
Ακόμη αντηχούν οι γλυκές, μουσικές μελωδίες από τα ακορντεόν του Γιώργη και του Μάνου του Πόγια, από τα βιολιά των αδελφών Γιαλίζη, (τα Γαβρηλάκια) και από το μοναδικό μαντολίνο του Παντελή του Σαλαχώρη. Αξέχαστες χορευτικές φιγούρες, ανέβαζαν το κέφι, όπως ο δεινός, αειθαλής χορευτής Δημήτρης Κουσπακίδης και οι αδελφοί Μαντούκου. Το ολονύκτιο γλέντι, κάτω από το ολόγιομο ασημένιο φεγγάρι, συνεχίζονταν με περίσσια κρασοκατάνυξη, δίπλα στο θρυλικό, ανδρικό καφενείο το ‘Καζινο,’ ιδιοκτησίας της Εκκλησίας των Ασωμάτων.
Πανηγυρική η επώνυμη, κυριώνυμον ημέρα, λαμπερή και ξεχωριστή, όπως αξίζει σε μια τέτοια μέρα, με την Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, με τον Δεσπότη και σύσσωμο τον κλήρο. Φυσικά το πάντα φιλόξενο χωριό, υποδέχεται με ακούραστη διάθεση, όλους τους ευλαβείς προσκυνητές. Ο κόσμος συρρέει από παντού, για το ετήσιο προσκύνημα, για να τιμήσει τον Αρχάγγελο, τον Ασώματο, τον προστάτη όλων. Τούτη τη γιορτινή μέρα, οι φιλόπονοι Ασφενδιανοί, αφήνουν κάτω τα χτένια και τα δίχτυα, για το μάζεμα της ελιάς και τρέχουν για να προσκυνήσουν ευλαβικά, τον δικό τους Αρχάγγελο τον Ασώματο.
Σε μια Εκκλησιά κτισμένη το 1840 περίπου, ρυθμού Βασιλικής άνευ τρούλου, με ένα περίτεχνο σκαλιστό Ιερό Τέμπλο, με εξαιρετικές Αγιογραφίες και παμπάλαιες Εικόνες, συγκεντρώνονται οι πιστοί, για να γιορτάσουν την ημέρα του Ασωμάτου του Αρχαγγέλου τους. Δεν είναι τυχαίο πως οι περισσότεροι κάτοικοι του χωριού, φέρουν το όνομα Μιχάλης, Άγγελος, Σταμάτης, Πανορμίτης, Ταξιάρχης. Έξω το προαύλιο, το διακοσμημένο με χιλιάδες ασπρόμαυρα βότσαλα, περικυκλωμένο από τα παλιά κελιά των μοναχών, που κάποτε τα κατοικούσαν και μετέπειτα έγιναν το πρώτο μεταπολεμικό Δημοτικό Σχολείο, είναι πάντα γεμάτο από κόσμο. Γεμάτος από πιστούς πλανόδιους πωλητές, παιδικές φωνές και δεκάδες επισκέπτες, είναι και ο γύρω χώρος. Μια τέτοια μέρα γιορτής, το μοναδικό θρυλικό, εξατάξιο Δημοτικό Σχολείο, κλείνει για να γιορτάσουν τα παιδιά μαζί με όλο το χωριό, την Μεγάλη Χάρη του Αρχαγγέλου Μιχαήλ.
Η γλυκόλαλη καμπάνα, από το πανύψηλο πέτρινο καμπαναριό, στέλλει το ηχηρό γιορτινό της μήνυμα, σε όλα τα γύρω χώρια, για την ξεχωριστή μέρα. Για αυτό έρχονται πιστοί από όλα τα χωριά και από τα γύρω νησιά, κυρίως από την Κάλυμνο και την Νίσυρο.
Όταν η Θεία Αρχιερατική Λειτουργία, τελειώνει γίνεται η καθιερωμένη περιφορά της Αγίας Θαυματουργού Εικόνας, του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, που είναι εκτός από την Πολεμική Αεροπορία μας και ο προστάτης των αυτοκινητιστών του νησιού μας.
Έπειτα ακολουθεί και το τυπικό φιλόξενο πρωινό, από την Ενοριακή Αδελφότητα, στον Δεσπότη, στους Ιερείς, στους υμνωδούς και σε όλους τους πιστούς. Κάθε χρόνο όταν η γιορτή των Αρχαγγέλων, θα τελειώσει, οι πιστοί προσκυνητές, θα κατέβουν τον ελικοειδή δρόμο, επιστρέφοντας και πάλι στα σπίτια τους.
Γράφει η Ξανθίππη Αγρέλλη